Lo roman Nhòcas e bachòcas de Pèire Pessamessa, publicat pel primièr còp en 1957 e reeditat dins la colleccion A Tot de l'IEO en 1981, presenta lo quotidian d'un jovent provençal al sortir de la segonda guèrra mondiala.

Lo ritme es viu, sostengut. Se sentís una vertadièra ambicion romanèsca dins l'estil desvolopat aquí per Passamessa. La vida afectiva d'aquel jovent, son rapòrt al trabalh, sas relacions conflictualas amb los sieus parents : tot aquò balha a l'autor lo cadre d'una ficcion simple e plan mestrejada.

Pèire Passamessa se plaçava amb aquel roman dins lo grop plan redusit dels escrivans qu'assajavan alara de renovelar l'escritura occitana. Podèm citar Robèrt Lafont o Ives Roqueta que publiquèt en 1977 Lo trabalh de las mans pichon roman que rapèla Nhòcas e bachòcas.

Nhòcas e bachòcas es lo roman d'una rompedura ; rompedura qu'èra a se fa alara en Occitània entre una societat tradicionala rurala encara parcialament occitanofòna e la societat modèrna, plurilingüa e consmopolita.

Una novèla completa lo volum Automnada.

Extrach d'Automnada : « Un ròdol, l'esperit i bofèsse cotria amb lo mistrau, sènsa lis òmes es un nonren, un gonflitge de sublim jamai despensat, un acorchiment di beutats naturalas. La primiera beutat de la natura es la beutat de la man que cotreja, de la man qu'escriu li fèstas movedissas, de la man qu'alacha l'anhèu e despertola la coa di fedas, la man que copa la lenha e semena lo bòn gran, la man que tira lo carbon e fai d'aram. Se pòt pas imaginar que lo vilatge d'Opedeta existèsse coma aquò, fòra sis amolonaments d'ostaus e que visquèsse tot solet, en ròdol vèuse d'òmes, dintre si boissonadas desèrtas. Son existéncia, sènsa lis òmes rufes e trabalhaires passariá gaire l'an e fariá la cambareleta dins lo gorg ».

Pèire Pessamessa, nascut lo 10 de decembre de 1931 a Marselha, es un escrivan, òme politic, ensagiste e romancier occitan contemporanèu.

Comencèt a escriure dins la revista occitano-catalana Vida Nova e puèi dins la catalana Serra d’Or. Recebèt lo Prèmi Occitània als Jòcs Florals de l’Alguer en 1962. Es tanben critic literari e a realizat divèrsas emissions de ràdio e mai de filmes en occitan. Recebèt lo Prèmi Batista i Roca en 2005.

Foguèt cònsol de Buòus (Provença) durant 28 ans. Es dempuèi fòrça temps membre del CAOC occitan que ne venguèt president lo 30 de novembre de 2002.

Nhòcas e bachòcas seguit d'Automnada - Pèire Pessamessa
Fotografia de cobèrta d'André Hampartzoumian
IEO Edicion - Tots n°63 - 138 paginas - 1981 (reedicion de l'edicion de 1957)


Les fraisses èran tombats

los-fraisses-eran-tombats Les fraisses èran tombats de Fèliç Daval, prefaci de Pèire Boissièra (L'ostal del libre, 248 paginas, 15 èuros).

Presentacion de l'editor – Un roman que parla d’auèi, e non pas de la vida paisana d’un còp èra : lo personatge màger, Daniela, plaçada dins un cafè tre sa sortida de l’escòla e qu’arriba emprenhada sens que se coneguèsse lo paire, aquò’s una realitat de l’Auvèrnhe d’auèi.

Huit siècles de littérature occitane en Auvergne et Velay

huit-siecles-de-litterature-occitane-en-auvergne-et-velay-jean-roux Huit siècles de littérature occitane en Auvergne et Velay.

Morceaux choisis. Tèxtes acampats per Jean Ros. Prefaci de Gustau Aliròl e Belkacem Lounès (EMCC, 2015, francés/occitan, 218 paginas, 16,5 x 11 cm, 10,00 €)
ISBN 978-2-357405-09-7

Lo libre es una antologia regionala. Porgís pel primièr còp un panorama de l’ensemble de la literatura escricha en Auvèrnhe e Velai. Permet a lector de se far, enfin, un imatge clar d’aquel patrimòni gaireben desconegut de las antologias de la literatura occitana que sortiguèron dusca uèi !

Contes Atal - Antonin Perbòsc

contes-atal Contes atal d'Antonin Perbòsc (2006, Letras d'òc, 192 paginas). Postfaci de Josiana Bru, amb lexic occitan-francés.

Presentacion de l'editor : "Dins la dralha dels Fablèls Calhòls, pareguts fa bèl temps, los Contes atal amassan 23 contes a l'encòp risolièrs e calhòls.

Escrits per Antonin Perbòsc (1861-1944), grand contaire e grand amassaire de contes, de cap a la primièra guèrra mondiala, los tèxtes aicí publicats nos fan descobrir una part de çò que demorava tròp sovent escondut dins los recuèlhs dels folcloristas. Interdit qu'èra als cuols cosuts coma lo pater als ases.