ceseta Sortiguèt a cò del Grelh Roergàs al mes de genièr de 2020 lo libre Ceseta, traduccion en occitan d'un roman d'Emile Pouvillon.

La traduccion es de Miquèl Gonin e de Loís Gaubèrt. Lo libre de 114 paginas còsta 12 èuros, conten un cort glossari occitan-francés. De notar que los editors an cambiat en primièra de pagina lo nom de l'autor d'Émile Pouvillon en Emili Povilhon.

Lo libre es illustrat de qualques dessenhs qu'Antoine Bourdelle aviá realizats per l’edicion de 1882.

Émile Pouvillon nasquèt en 1940 a Montalban e se moriguèt en 1906. Après d'estudis de drech a París tornèt al país acculhit per son ainat l'escrivan Léon Cladel.

Los sieus primièrs tèxtes foguèron publicat dins la revista La Rue bailejada per Jules Vallès, mas es lo recuèlh Nouvelles réalistes paregut en 1878 que lo faguèt coneisse coma escrivan. Après aquesta publicacion Émile Pouvillon arrestèt pas d'escriure, mai que mai de romans.

Son òbra es estada escricha en francés.

Ceseta, publicat d'en primièr en fulheton puèi en roman en 1882 sol títol de Césette, reçaupèt lo prèmi Lambert de l'Acadèmia Francesa. Aquò's un romanòt d'un centenat de paginas de bon legir que mena lo lector pel campèstre Segalin e Carcinòl que l'autor coneissiá ben.

Un raconte umanista, una escritura fluida, plan renduda per la revirada, ont se sentís tota la simpatia de l’autor per los umils e son atencion pels biaisses de viure païsan del temps.

La presenta traduccion occitana del roman es planvenguda e dona a aquesta òbra un interés novèl.

L'istòria – Pel primièr còp, coma fòrça dròlles e dròllas o an fach abans ela, Ceseta, pastorèla de setze ans, va daissar sa familha e sa cara montanha del Segalar, en Roergue, per s’anar logar dins una bòria del Causse.

Quand arriba en cò dels sieus mèstres novèls, s’amistança amb Jòrdi, lo boièr. Lèu, l’amistat ven amor. Jòrdi, el, trantalha : escotarà los sentiments qu’espròva per Ceseta, de longa presenta dins son esperit, o cedirà a son pantais ambiciós d’èsser un jorn lo pagés de la rica e granda bòria del Ramairèl, en se maridant amb Rosil, l’eretièra ?

Extrach – « Promptament, aqueste còp, amb de gèstes silencioses de paur de desrevelhar l'ainat que s'èra tornat endormir un còp las vacas apasturadas e la pichona sòrre jaguda prèp d'ela dins lo grand lièch, carguèt sas fardas e, agantant lo carton blau preparat e ficelat de la velha, quitèt la cambra encara tebesa e brusenta de sòm.

« Lo jorn s’anava levar. Ja las aucas cascalhejavan a la chut-chut, darrièr la pòrta tampada de lor estable, e los gals se desgargamelavan sus lor ajucador. Drecha sul sulhet, la man dins la man de sa maire, Ceseta envolopava d’un agach los èssers de las Amarinas, confuses jol mòl tòcament del clar de luna que lusissiá a la poncha aguda dels pinhons e blavissiá demest lo brancum, dins los pomièrs de l’òrt. »


Dins los tudèls - Recuèlh de nòvas

Febrièr de 2018, lo recuèlh Dins los tudèls, obratge collectiu que recampa las nòvas del concors litterari organizat per Lo Lector del Val, l'associacion de las Bibliotècas del Lauragués, es sortit.

Aquel obratge nos rapela que la lenga es encara viva e transmesa. Los escrivans son sovent joves, en mairala o en collègi. Conten 158 paginas. La mitat dels tèxtes son en francés, l'autra mitat en occitan.

Ròse-Alps, tèrra de trobadors - J.-C. Rixte

Rhône-Alpes, terre de troubadours de Jean-Claude Rixte. Libre publicat en 2015 per las edicions EMCC.

En 256 paginas l'obratge presenta una colleccion de tèxtes occitans de l'Edat Mejana.

Los autors causits son originaris del nòrd occitan : Vivarés e Dalfinat mai que mai. Mas an alargat lo domèni fins al Piemont que l'occitan, alara, i èra emplegat.

Bilbon lo Hòbbit - J.R.R. Tolkien

mars Las edicions dels Regionalismes venon d'editar en occitan Bilbon lo Hòbbit o un anar tornar de J.R.R. Tolkien.

L'obratge fa 218 paginas. La traduccion occitana es de Sèrgi Viaule. Lo libre se legís amb plaser. L'edicion pr'aquò manca de seriós, lo tèxt es clafit de fautas grossièras, al còp involontàrias, d'error de sasidas, mas d'autras semblan volontàrias e degudas al corrector, Eric Chaplain segon las informacions rensenhadas pagina 2, puslèu qu'a Sèrgi Viaule que dins sas autras publicacions, tant que se pòt, assaja de far atencions a la qualitat de l'ortografia.

Presentacion de l'editor – Bilbon es un hòbbit que, coma planes hòbbits, auriá presat viure suaudament dins la siá tuta. Mas per el coma per plan maites, las causas viran pas totjorn dins lo sens que voldrián.