Dempuèi la fin de l'esplechacion del Concorde per la companhiá aeriana Air France cap d'avion civil pòt pas viatjar a una velocitat superiora a la del son.

Qualques constructors son a assajar de tornar aviudar aquel mejan de transpòrt, coma per exemple la societat Boom que prevei de far Londre-Nòva Yòrk en 3h15 a Mach 2,2 o Spike Aerospace.

Mas un dels actors essentials de la recèrca dins aquel domèni, la NASA, es tanben dins la corsa e prepara amb l'ajuda de Lockheed Martin la construcion d'un avion supersonic d'ensag, lo LBFD per Low-Boom Flight Demonstrator.

Dissabte 14 d’abrial de 2018 : amb los Miègjornals de Cèus e la velhada d’Auvernha : Cèus (92), sala del premièr, cinèma Le Trianon, 3bis, rue Marguerite Renaudin, 14h15 : conferéncia de Rémi Pech suls orators miègjornals.

Lo conselh general del departament d'Aude comunica :

Lo Departament d'Aude vous balha rendètz-vos per una sesilha d'escambis, de discutidas e d'emergéncia collectiva lo dissabte 14 d'abril de 2018, de 9h a 14 h a l'Ostal del Departament, sala Gaston-Deferre, a Carcassona.

L'occitan, aquò's una lenga, unes parlaires, una cultura, femnas e òmes… L'occitan, es nosaus amassa !

Dins sa revista à Toulouse d'abril/mai de 2017 la vila de Tolosa presentava, en occitan, una entrevista de Laëtitia Dutech sul projècte Passapòrt per l’òc. L'occasion de ne saupre un pauc mai sul la politica lingüistica de la vila.

Dins sa revista à Toulouse de decembre de 2016 e de genièr de 2017 la vila de Tolosa presentava, una entrevista de Jérémy Couraut.

Musician, baileja lo grop Djé Balèti. L'article :

Jérémy Couraut, alias Djé Balèti, mescla de sons caribeans, del ròck, d’Africa, de Mediterranèa. Niçard e Tolosan a l’encòp, sortís un disc sul label Sirventes aqueste mes [decembre de 2016].

En 2013 sul site de l'IEO d'Avairon, Ivon Puech se remembrava de Cantalausa, un dels actors màger de l'occitanisme roergat.

Tornam editar çai jos lo sieu tèxt que nos esclaira sus l'òme que èra Cantalausa, sus son rapòrt a la lenga occitana e sul trabalh que faguèt per la far viure :

Dins los Actes del collòqui de l'AIEO de 2014 Xavi Ferré, professor de las escòlas Calandreta presenta un article titolat : Elements d'analisi dels ligams entre la lenga e la cultura dins una classa cooperativa Calandreta. Tornam aquí publicar la siá conclusion (pagina 416 dels actes del collòqui) ont nos rapèla çò qu'es al còr d'aquelas escòlas e que ne fa l'unicitat e la valor.

La cultura occitana, coma tota autra d'alhors, es tot çò que nos amassa a l'entorn de valors comunas, dins las qualas nos reconeissèm, almens en partida, coma subjèctes. Remembri que, en parlant dels òmes e femnas-pèira, Pierre Soulages escriguèt endacòm (Soulages 2002) que la vida d'una òbra es facha per los que la veson. Per quales seriá facha la vida d'una cultura ?

Seguida del prefaci de Robèrt Lafont a La grava sul camin de Joan Bodon, (Edicion de Roergue, Rodés 1988). Part IV.

L'estructura de La grava.

Vene de metre en rapòrt l'expulsion dau temps d'Alemanha e la composicion regulara de La grava.

L'expulsion es un fach de regularitat. Exactament, de circularitat.

Lo capítol Waldenburg que duerp lo libre es, digam-o tornarmai, lo ponch d'acabament dau periòde e trabalh forçat. Lei Rus arriban. Mai lo viatge fins Malarega se fai lentament : i caudrà lei detz capítols.

La segonda partida, consacrada a l'existéncia anteriora de l'Enric, s'acaba, dins lo capítol desen, Partissi, sus la frasa : « Sautèri sul vagon ».

Seguida del prefaci de Robèrt Lafont a La grava sul camin de Joan Bodon, (Edicion de Roergue, Rodés 1988). Part III.

De La grava a L'evangèli

Èra, la risca, çò qu'avèm dich, testimòni d'escàndol ? Tot comptat, de qué podiá Bodon se'n faire reprovier ? De pas èstre estat « resistent » ? La question me sembla reglada. D'aver presentat leis Alemands dins son umanitat viscuda ? Èra ben çò mendre dins lo restabliment de justícia istorica, en 1956. D'aver denonciat lo « tuar de Bòchas » ? Benlèu que se barrava la via dau succès devèrs una critica encara dominada a senestra per la vulgata comunista. Mai dubrissiá dau meteis còp la via a un retorn sanitós sus se dau entiment francés. De tot biais, lo vesem jamai mesclat ai rebombs d'ideologia de la drecha petainista que mancan pas au començament deis annadas cinquanta. Es, dins l'agach deis Avaironés, un mestre d'escòla de senestra, comunizant, que collabòra a La Voix du Peuple.

Seguida del prefaci de Robèrt Lafont a La grava sul camin de Joan Bodon, (Edicion de Roergue, Rodés 1988). Part II.

Sus Joan Bodon e Enric Molin

Coma ai pres data sus 1951 e la sortida dei Contes del meu ostal, prendrai amira umana, amòr de tornar sasir Bodon dins aquela pontannada, sus l'intercessor de Rodés, l'Enric Molin. Intercessor per nosautres qu'eriam a l'espèra, mai dempuei de temps introductor, iniciator, Grand Mèstre de lengatge per lo mèstre d'escòla avaironés. Agam pas crenhença de situar aquela cara au nivèu ont lo discípol la placèt. Cada escrivan a, coma se sap, un pairin d'escritura. Seriá mieus de dire : un paire. A eu se religa tota l'òbra coma un ieu a un subre-ieu, segon de movements passionaus que siám en defòra e ne podèm pas prene la mesura. Dins l'escritura occitana, l'importància dau Mèstre es dobla, d'abòrd que la causida d'una lenga dominada per pression dominanta a ren de naturau. Lo Mèstre dona la lenga coma dona la pluma. D'aquí que lo subjècte literari que se bastís e torna bastir de referéncias, sens decessar, a de scènas primieras, de personatges parentaus inconscientament questionats, plaça totei sei bastisons, sens mai decessar, sota l'invocacion dau paire de paraula. Superficialament, en ofèrtas e dedicàcias. Mai fonsament – e joguem sus lei mots : invocacion, vocacion, vocatiu –, en interpellacion secreta au responsable primitiu, primadier, primordiau de l'òbra.

Prefaci de Robèrt Lafont a La grava sul camin de Joan Bodon (Edicion de Roergue, Rodés 1988).

L'autor torna aicí sus l'occitanisme dels ans cinquante, après la liberacion. Al lum de l'òbra de Joan Bodon analisa lo trabalh que faguèt, el, coma escrivan, amb La vida de Joan Larsinhac (1951) o La fèsta (1983).

Mai qu'un prefaci aquel tèxt es un panorama entre istòria, analisa, introspeccion, critica literaria. Robèrt Lafont es conscient que son trabalh e lo de Joan Bodon se completan. Son totes dos d'actors màger de l'èra postfelibrenca que alara, après la segonda guèrra mondiala, se dubrisiá. La grava sul camin es per el un pretèxt per tornar sul moviment occitaniste.

Es sortit en 2017 lo Quaderno internazionale di traduzione poetica e letteraria numèro 13.

Una part importanta d'aquela revista es dedicada a la poesia occitana.

Publicam çai jos una adaptacion de la presentacion que ne fasiá lo site de la Chambra d'òc.

Tradizionetraduzione – Es aqueste lo títol d’una revista de traduccion poetica e literària, dirigida per Claudia Azzola arribada ongan en 2017 al tresen numèro. Sa mira premièra es de contribuïr a far conóisser de poètas e d’escrivans d’Euròpa, de tornar propausar d’autors istòrics dins de traduccions inéditas, en contribuent a l’escambi cultural e a la civiltat literària.

A la fin de l'an 2017 Bernat Bergé, vici president de l’EOE-IEO 47 dins un comunicat alertava sus la situacion de l'associacion. Aquí çai jos lo sieu tèxt :

Amigas, Amics,

Una baissa de las ajudas, las recèptas dels darrièrs estagis insufisentas, l’agotament de las nòstras resèrvas, menan la nòstra associacion sul solhet de la falhida.

Ja per onorar las darrièras escasenças, foguèrem dins l’obligacion d’un manlèu que nos consentiguèt un sòci de l’associacion.

gelu Tornam publicar aquí çai jos en provençal modèrne lo prefaci de Frederic Mistral a l'edicion completa de las òbras de Victor Gelu (Charpentier, 1886, 2 volums).

En l'an 1852, quauquei jovents faguèron crida, a totei lei trobaires dau parlar de Provença, que lo 29 d'avost, tendrián assemblada en vila d'Arle, per se veire e se coneisse, aquelei que gardavan encara dins lo còr l'amor de nòstra lenga e de sa poesia.

Dins sas nòvas de novembre de 2017 la Chambra d'Òc propausava un article de Giacomo Lombardo sus l'amassada que se tenguèt a Roma lo 22 de novembre de 2017 al subjècte de las minoritats lingüisticas del país.

Lo tornam publicar çai jos en occitan. Nos informa sus las accions menadas aval.

Diversitat lingüistica en Itàlia : un patrimòni europèu.

Après d’ans d’abséncia lo 22/11/2017, a Roma, lo Departament per los Afars Regionals e las Autonomias organizèt un encontre, portava sus las minoritats lingüisticas e sus l’estat d’aplicacion de la lei 482/99.

  

libres

Pèire Godolin - Edicion comentada e traduccion integrala

Sortiguèt en febrièr de 2009 a las edicions Privat lo libre Pèire Godolin. Oeuvres complètes. L'edicion es estada aprestada per Pèire Escudé.

Pèire Godolin – De las annadas 1600 fins 1649 ont morís, de la fin de l’umanisme fins a la començança de la provincializacion, Godolin ten de cantar e de representar l’imatge complèxe e multiple d’una societat tolosana, occitana, francesa, en mutacion complèta.

Lo cap del camin - Pèire Gogaud

Lo cap del camin es un pichon roman de Pèire Gogaud (Brenac 1912, Carcassonna 1988). Una òbra d'una granda sensibilitat. Sortiguèt en 1973.

L'autor manifèsta aquí una ambicion literaria plan rara en occitan, s'assaja per moment a distòrdre la narracion al servici de son subjècte e capita. Sap, amb intelligéncia, defugir trapèlas e luòcs comuns que son sempre a man de sorgir.

 
 

cultura, opinions...

Sus l'unitat de la lingüistica occitana

En julhet de 2017, a Albi dins l'encastre del XIIen congrès de l'AIEO, Patric Sauzet s'interrogava sus l’unitat de la lingüistica occitana.

Resumit (sorsa AIEO) : Los estudis occitans e particularament la lingüistica occitana son uèi pausats coma un camp especific. L’AIEO i a contribuït centralament e n’a promoguda la qualitat. Nòstra disciplina es pas per tant dispensada de s’interrogar sus son estatut.

Albi - Ligams entre l'occitan e lo catalan

Lo 17 de febrièr lo Centre Occitan Ròcaguda (COR) d'Albi organiza una vesprada dedicada als ligams entre la lenga occitana e la lenga catalana. Presentacion del COR :

Vos convidam lo dissabte 17 de febrièr a 5 oras del vèspre al Centre Occitan Ròcaguda per una descobèrta dels ligams lingüistics e culturals entre l’occitan e lo catalan.

 
 

sciéncias e tecnicas

Espaci - Falcon Heavy - An capitat !

Lo dimars 6 de febrièr de 2018 la societat SpaceX capitèt de mandar dins l'espaci la primièra fusada Falcon Heavy dempuèi son spacepòrt de Cap Canaveral en Florida.

Carga utila : lo cabriolet roge cerièisa d'Elon Musk, fondator de la societat. Direccion : Mars o la cencha d'asteroïdas del sistèma solar.

Aquela fusada es la mai poderosa mandada en orbit dempuèi las miticas Saturn del programa american Apollo e l'Energia russa.

Educacion - Lo projècte ERASMUS +

Foguèt a la davalada de 2016 que lo programa ERASMUS + « l'Educacion al Desvolopament Durable dins nòstras lengas » debutèt a l’iniciativa de las conselhièras pedagogicas d’occitan de l’Acadèmia de Montpelhièr.

Pilotat pel Centre interregional de desvolopament de l’occitan (CIRDÒC), lo projècte reünís 7 partenaris a travèrs 4 regions europèas (Occitània, Val d’Aran, Val d’Aosta e Piemont) dins las qualas 6 lengas son parladas : l’occitan, lo francoprovençal, lo catalan, lo francés, l’espanhòl e l’italian.

 
 

politica, economia...

Lemòtges - Signatura de la convencion per l'ensenhament de l'occitan

Es estada signada a Lemòtges lo 2 de febrièr de 2018 la convencion per lo desvolopament e l'estructuracion de l'ensenhament de l'occitan dins l'acadèmia.

Los signataris son : Daniel Auverlot, rector de l'acadèmia, Alain Rousset, president del conselh regional de Nòva Aquitània e Charline Claveau-Abbadie, presidenta de l'Ofici public de la lenga occitana.

Manifestacions del 3 febrièr de 2018

Genièr de 2018, lo Collectiu Occitan organizator de las manifestacions del 3 de febrièr de 2018 per demandar una preséncia mai importanta de la lenga occitana a la television, comunica :

La lenga e la cultura occitanas an un besonh imperatiu, absolut, dins lo mond tal coma es ara, d'aver accès als mèdias de massa e d'en primièr, d'una preséncia « normala » a la television publica.

Es un relai indispensable per tota l'accion educativa e culturala qu'es menada per las associacions.