Al mes de març de 2023 lo Partit de la Nacion Occitana comunicava sas posicions rapòrt a la modificacion de lei sus las retiradas en França.
Reforma de las retiradas
Lo Partit de la Nacion Occitana se declara :
– Contra lo projècte de lei de reforma de las retiradas del governament, aprovat pel Senat mas sens vòte de l'Assemblada nacionala e ratificat per recors al 49.3
– Per una novèla reforma elaborada democraticament dins un climat social amatigat, sens demagogia, amb los sindicats e lo Parlament e eventualament somesa a un referendum.
– Una reforma que mantenga la solidaritat entre generacions « per reparticion », sens exclure la retirada complementària per ponches.
– Lo passatge de l'edat legala de partença en retirada a 64 ans, e l'alongament per totes de la durada de cotizacion sauprián pas èsser la sola solucion de considerar e respondon pas a la varietat de las situacions professionalas tant dels òmes que de las femnas (carrièras longas, penibilitat, mainatges d’elevar, caumatge de longa durada, abséncia d'activitat professionala).
Ten pas compte dels ganhs de productivitat.
– Per finançar las retiradas, malgrat una demografia desfavorabla (baissa de la natalitat, alongament de l'esperança de vida), lo Partit de la Nacion Occitana se pronóncia contra lo recors massís a l'immigracion, font de grèus problèmas d'integracion pels païses d'acuèlh e de pèrdas secas pels païses d'origina dels immigrats.
– Pel Partit de la Nacion Occitana, conven de tornar pensar lo finançament de las retiradas en assegurant un minimum vielhesa pels qu'an pas jamai trabalhat en seguida del RSA, puèi una retirada proporcionala en foncion de las annuitats trabalhadas, lo tot finançat globalament per la fiscalitat, pas (unicament) pel trabalh (cargas salarialas e patronalas).
– La volontat del poder macronian d'impausar una meteissa reforma per totes correspond en fach a una concepcion jacobina de l'uniformitat « nacionala », a una negacion de la diversitat de las situacions qu'una democracia de proximitat geririá fòrça melhor que lo centralisme « republican ».
– Lo Partit de la Nacion Occitana, partidari d'una reforma territoriala anant cap al federalisme, demanda que la reforma de las retiradas a bastir e mai generalament la politica sociala sián elaboradas en reconeissent a las regions una competéncia sociala e economica necessitant l'autonomia legislativa e fiscala.
– Pertocant los regims « particulars », los cal examinar totes, abans de los suprimir per definir çò que relèva de la justícia sociala e deu èsser conservat e çò que constituís d'avantatges injustificats.
– Dins l'ideal, l'Union Europèa deuriá definir un quadre comun a respectar pels Estats membres (e las regions autonòmas) en matèria de justícia sociala e d'impacte sus l'environament de las collectivitats.
Lo PNO, març de 2023