André Laude - òbra poetica - article de Gui Matieu - revista Òc - prima de 2009

Leis Editions de la Différence, que fan dempuèi ben de temps de gròs esfòrç per espandir la poesia – i’a, per aquò, que de se sovenir de la remirabla colleccion "Orphée" que publiquèt en edicions bilengas mai de dos cent poètas dau monde entier- vèn de publicar l’òbra poetica d’Andrieu Laude*. S’agís de la reedicion dei recuelhs qu’aviá publicats. Aquò fai un libràs de mai de 700 paginas, que dedins li podèm retrobar  "Occitanie : premier cahier de revendications" que pareiguèt en 1972 en cò de P. J. Oswald.

Andrieu Laude s’inventèt mai d’una biografia, se donèt mai d’una identitat, e se diguèt occitan per son paire. Amb eu es pas totjorn facile de destriar lo verai de la mitologia personala, mai se ditz "occitan vergonhós, infirme / que tot just parla / e legís un pauc / la lenga incrustada dins lo sang". Se ditz d’aquela "Occitània / país totei lei jorns inventat per sei poètas". Mai tot aquò, ben segur, l’escriu en francés : nos a dich perqué, sap pas pron l’occitan, aquela lenga que dins son òbra es coma l’Arlatenca.

Sa maire èra d’origina bretona, moriguèt en 1938, que son pichòt Andrieu aviá tot just dos ans. Pasmens, Andrieu Laude, dins son òbra la faguèt morir quauqueis annadas plus tard, en deportacion, e disiá a cu lo voliá entendre qu’èra jusieva. Coma ben d’autrei, Hubert Nyssen se lo creiguèt e lo metiguèt en quatrenca de cuberta dei 53 Polonesas que publiquèt a seis edicions Actes Sud, en 1982. Mai cu se seriá pas laissat agantat en legissent aquelei remirables poèmas sus la Shoah ? Cu se seriá imaginat qu’una tala adesion identitària èra qu’una posicion literària ?

Andrieu Laude es un poèta liric, generós, nerviós, es una pluma de revòlta e de misèria, una votz contra totei leis injustícias ; e que li faguèron d’ombra de poètas que se cresián revolucionaris, mai que l’èran que dins la fòrma. Aquela edicion li dona mai la plaça qu’auriá de tot temps degut gardar : una dei premièras. Moriguèt lo 24 de junh de1995. Era dau temps dau mercat de la poesia que se fai totjorn, totei lei ans, plaça Sant Sulpici, a París. Aquí, quauqueis oras avant qu’aprenguessiam la mòrt d’Andrieu Laude, Bernard Lesfargas, que li teniá l’estand de Federòp, m’aviá donat l’edicion originala dei "53 polonaises". L’asard, me diretz... Vos ne’n revire quauquei tròç aquí :

"Lei lampas saunan / dins de fèstas obscènas. // La man de Dieu / m’es plus dessús"

o encara

"Siam estats de grand pecadors / Dieu ama pas que leis òmes / vosquèsson èstre liures"

o encara

"Dise ton nom / ortiga blanca / dise ton nom / bève mon sang."

Amb aquelei paraulas de dimensions cristicas nos ne’n ditz, mai que lo volèm entendre, sus lo perqué de son amor immoderat dau vin.

Sabèm que i’a un molon de poèmas d’Andrieu Laude que son encara escampilhats dins de revistas. "L’association des Amis d’André Laude, chez André Cuzon, 12 avenue Dumont, 93600 Aulnay sous-bois" s’es donat per prefach de lei recampar e de lei publicar dins sa revista "Cahier André Laude" que lo  numerò 2 deuriá pareisser pron lèu, e que serà mandat ais aderents de l’associacion. L’adesion còsta 15 èuros.

 Gui Matieu - Òc - prima de 2009

*André Laude - Œuvre poétique - Editions de la Différence - 49 èuros


Los romans de Cristian Chaumont

Los darrièrs romans de Christan Chaumont

Cristian Chaumont publiquèt son primièr libre en 2010 a IEO Edicions, un roman policièr d'un pauc mai de cent paginas que revolucionèt pas las letras occitanas mas qu'aviá alara lo merite de donar a la literatura nòstra un libre dins un genre un pauc delaissat : lo policièr.

Sus la Cançon de Santa Fe

Letrina Cançon de Santa Fe

Un article de la revista La Cigalo Narbouneso (abril de 1927, pagina 49). Autor : P. Albarel. L'ortografia del tèxt es estada corregida.

Croàcia passa a l'èuro e intra dins l'espaci Schengen

Membre de l'Union Europèa dempuèi 2013, Croàcia emplega dempuèi aqueste 1èr de genièr de 2023 l'èuro coma moneda. De pèças novèlas son donc intradas en circulacion.

Sèrgi Viaule : critica del libre 'Novèlas exemplaras' de Miguel de Cervantes

Miguel de Cervantes

En octobre de 2020 sortissiá lo libre Novèlas exemplaras de Miguel de Cervantes. Sèrgi Viaule ne fasiá la critica.

Edicion occitana : la situacion en 1979

Un molon de libres

En 1979 la revista Aicí e ara publicava un article de l'editor Jòrdi Blanc sus l'edicion occitana.