Dins la revista Aicí e ara del mes d'agost de 1982, Cristian Rapin presentava lo libre de Fèlix Daval : Les fraisses èran tombats.

Les fraisses èran tombar de Fèlix Daval

Es Pèire Boissièras que redigiguèt lo prefaci d'aquel libre. Tot çò que ne cal saber i es dich en quatre o cinc paginas, dins l'estil clar de qualqu'un que se paga pas de literatura. Escriu, per exemple : « Avèm aici, en lenga d'òc, un libre sul present – nòstre present –, e non pas sus la vida païsana de fa trenta o quaranta ans. »

Òc-ben, la primièra causa que palma es aquel partit près d'actualitat, coratjós e volontarista, dins lo periòde que sèm. Boissièra ajusta pus luènh : « Los Auvernhats de Félix Daval son pas gaire fachs per atirar lo torista en cèrca de despaïsament », davant de notar aquela frasa : « Barriac es universal alluòc d'èstre reduch al tipic. »

Se tracha de la pintura de la societat rurala d'a l'entorn de Barriac, pichona Borgada del Carladés, sus las broas d'Avairon [lo departament]. Tota una galariá de personatges d'una granda vertat i menon lor vida, jamais aisida, dempuèi los coarros (proprietaris) fins a la filha paura que se met a mèstre per se ganhar las trempas, en passant pels auvernhats de París, que tòrnan al terrador, mitat aparisenquits. L'impression que se despren d'aquel vast tablèu, emai res i siá jamai brica teorizat, es la d'una societat que va a la ronza, coma un batèu esquintat que frelha de contunh las rancaredas e los escuèlhs.

Malgrat l'inconsciéncia tragica, e plan reala, dels protagonistas, òm vei clarament tot çò qu'es a l'abèu : la tèrra, la lenga, l'existéncia d'un pòble, aquel pòble reduch aicí a l'estat de pietadosa clientèla...

Vertat crudèla e amara. Foguèsse estat d'una etnia autra que l'occitana, lo Daval, l'aurián portat al cèl-sin pel sieu saber-far e sa clarvesença.

L'autor, al mièg de tot aquò, se refusa a far pincon. Son fenestron demòra tampat. Mas lo devinham, darrèr los contravents, a l'espèra, gràcias a las lusors poeticas estranhas, eslambrecs fugaces e meravelhoses, que venon esclairar aquel païsatge de la subrevivéncia. Pensam, per exemple, a aquel capítol intitolat « Païsatge d'Ost » que la montanha i es magistralament umanisada, feminisada, e que la sentèm que barbèla coma una desirada. Amb aquò, lo vocabulari ric junta tostemps amb lo dich. Lo quite legidor pauc acostumat a la lenga escrita e tecnica trabuca pas : cada mot ven en son temps, a sa plaça. Acòrdi aisit entre l'escrivan e lo public d'abòrd que tot pintoresc superflú es estat bandit. Tant per la lenga coma pel contengut, lo legeire planherà pas de s'atrapar a aquel libre vigorós.

Cristian Rapin

Les fraisses èran tombats

Cobèrta de la reedicion de 2009

Sul libre Les fraisses èran tombats :

  • 1981, primièra edicion, a l'IEO del Cantal. Lo libre èra signat Fèlix Daval.
  • 2009, reedicion, a l'Ostal del libre. Lo libre es aquí signat Fèliç Daval.

L'autor publiquèt tanben :

  • Les òmes de l'ecir, 1987, IEO Edicion, racontes ;
  • Las vaissas avián folhat, 2009, Ostal del Libre, roman seguida de Les fraisses èran tombats ;
  • La legenda del grand guindon, 2013, IEO Edicion, libre illustrat pels enfants ;
  • Legenda del bèl Ramèl, 2014, Edition Edite-moi, libre illustrat pels enfants.
  • La Garrigueta e lo Nogat, 2017, Edition Edite-moi, libre illustrat pels enfants.

Sèrgi Viaule : critica del libre 'Lo mistèri de la Montanha Negra'

Lo mistèri de la Montanha Negra

En novembre de 2012 sul webzine Jornalet Sèrgi Viaule presentava lo libre de Cristina Clairmont Lo mistèri de la Montanha Negra.

Conte : Lo pol e la poma d'aur

Un conte collectat en Roergue per las equipas d'Al Canton, dich per Gilbert Lafage.

Union Europèa : ajudas a la infrastructuras de transpòrt

Ralh ferroviari

Lo dijòus 22 de junh de 2023 la Comission Europèa comunicava sus la politica de l'Union en matèria de transpòrt. Son 6,2 miliards d'èuros que seràn investits dins las infrastructuras.

País de cocanha

pastel

Un article de la revista del consèlh regional d'Occitània de decembre de 2018 e genièr de 2019.

Sus l'empec de la lenga occitana en sciéncia

tablèu

Un article de Felip Carbona publicat dins la revista Vida Nòstra en 1972, sus l'emplec de la lenga occitana en sciéncia.