Un article de Joan Fourié sus la mòrt de Pèire Causse e de Robèrt Lafont publicat dins Lo vira solelh n°30, tardor de 2009.

Ressons de dolor

A - La despartida del majoral Pèire Causse

Al mes de junh passat se moriguèt a Tolosa le prèire Pèire Causse, majoral del Felibritge, que portava dempuèi 1973 la cigala d’Agot o de Buzèt, vèusa del canonge Josèp Salvat.

Èra dins sos 88 ans. Malaut del còr, viviá dins un ostal de retirada a Montoliu, dins la Montanha negra, pròche Carcassona. Natiu de Lunèl, prèire de las missions, aviá complit una grand part de sos estudis al Institut catolic de Tolosa. Son sacerdòci se debanèt essencialament dins l’encontrada marselhesa ont siaguèt temps almonièr dels caracos. Capiscòl d’onor de l’Escolo dóu Vidourle, fasiá partida del grop que, al dintre del Felibritge, s’ocupava de far dintrar la lenga d’Òc dins la Glèisa e tradusir les libres sants.

Predicaire d’elèit, venguèt un parelh de còps a Scèus aprèp la mòrt del majoral Toulze. De segur, èra un bon obrièr de la Causa, un òme de cultura granda e un amic per totis.

Adieussiatz car confraire.

B - Mòrt de Robèrt Lafont

Coma fusquèt anonciat per la premsa, tan nacionala coma locala, Robèrt lafont nos quitèt a la debuta de l’estiu, el tanben dins sos 88 ans.

Espepissar l’òbra e l’influéncia d’un òme de l’auçada de Lafont demandariá fòrça temps e una molonada de paginas. Ensenhaire, filosòf, romancièr, poèta, jornalista, conferencièr, istorian, le camp de son interés s’espandissiá larg e luènh. Sa pensada s’apiejava sus una inteligéncia de las vivas, aguda, sense concessions, e sus una vision del mond que s’arrestava pas a las aurièras occitanas. Marquèt prigondament las generacions que visquèron la fondacion de l’IEO en 1945 e, tanben, las generacions seguentas, subretot dins le revolum de 1968. Le siu nom pòt pas èsser desseperat de la vida intelectuala occitana d’aquestas cinquanta darrièras annadas.

Robèrt lafont èra un militant de paraula e d’escritura qu’aguèt pas jamai crenta de s’engatjar fons en politica. Aimat per un molon, gaire presat per d’autris, daissava degun indiferent. Portava pas le Felibritge dins son còr e las criticas, jos sa pluma, èran totjorn tras qu’argumentadas.

Sa tèsi sus Mistral ou l’illusion petèt coma un tron en 1954 en plen centenari felibrenc e mostrava que l’analisi e la critica passavan pas que per l’inteligéncia e la coneissença. Un trabalh qualitadós que desrenguèt e suscitèt la contravèrsa. Robèrt Lafont se faguèt una especialitat de destorbar las abitudas e de butar cap a un modernisme e un mondialisme umanista. Sa vision del mond e de l’astrada occitana nos van mancar… Per çò de son òbra literària, caup de tèmas, d’assags e de fondamentas qu’es venguda un miralh de la cultura nòstra, dins la totalitat de sas fàcias. De tornar legir e descobrir.

Joan Fourié


Sus Joan-Maria Petit (1941-2020)

Joan-Maria Petit

Un article de la Federacion dels Ensenhaire de Lenga e de Cultura d'Òc publicat après l'anóncia de la mòrt de Joan-Maria Petit en agost de 2020.

Provença : la comuna de La Seina comunica en occitan

La Seina

La vila de La Seina en Provença sul sieu site internet presenta cada mes dins la seccion D'aquí un article en occitan.

Los Païses Basses e Danemarc mandaràn a Ucraina de F-16

F-16C

Dimenge 20 d'agost de 2023, Mark Rutte, primièr ministre neerlandés, anoncièt que de F-16, avion de combat de concepcion estatsunidenca, serián mandats a Ucraina per los Païses Basses e per Danemarc.

Joan Jaurés : educacion populara e lengas (1911)

Joan Jaurés

Lo 15 d'agost de 1911 dins La dépêche du Midi èra publicat un article de Joan Jaurés. Tornava aquí sus la lenga occitana que parlava correntament.

Montpelhièr : mòstra 'Lynne Cohen. Doble òrb 1970-2012'

Lynne Cohen Corporate Office

Del 27 de junh al 22 de setembre de 2019, lo Pavillon Populaire, espaci d’art fotografic de la Vila de Montpelhièr, aculhissiá la mòstra Lynne Cohen. Doble òrb 1970-2012.