Bilingüisme

Lo bilingüisme, una chança ?

En 2019, lo 28 de mai, Pèire Escudé èra convidat per l'IEO de Rodés per parlar del bilingüisme. Cente Presse rendiá compte de l'eveniment.

Bilingüisme : cossí pas ? e perqué non ?

De las lengas, Pèire Escudé, professor d'occitan, especialista universitari del bilingüisme e de la didactica de las lengas (cossí s'apprend una lenga e donc cossí s'ensenha), ne parlariá d'oras entièras. Lo 28 de mai a Rodés, convidat per l'IEO e « En esperant l'Estivada » diguèt saique l'essencial...

Lo bilingüisme, es pas d'aver exactament la meteissa competéncia dins doas lengas (çò qu'existís pas), mas la capacitat de parlar dins doas lengas, mas pas forçadament del meteis biais... Pòt pas èsser la guèrra entre lengas ni una bagueta magica, que lo bilingüisme, lo cal bastir...

De beneficis ? Es talament evident ! Totas las evaluacions scientificas o mòstran ; un enfant monolingüe aurà mai paur de çò qu'es diferent, estrangièr, novèl... donc serà pas tan plan dispausat a aprene, siá de lengas, siá d'autras matèrias... Per aprene cal sortir de sa zòna de coneissença e s'apropriar quicòm d'autre.

E s'agís pas solament de l'escòla ! L'escòla, per un enfant explica P. Escudé, es sonque 10 % de son temps biologic, e çò que compta mai es l'interaccion afectiva !

Cal dire qu'una lenga, s'oblida de còps, es plan mai qu'un còdi, qu'un otís de comunicacion ; es afectiva, identitària, a una dimension globala. La lenga es la clau de totes los aprendissatges. Òm aprend « en » lenga, ditz e tòrna dire P. Escudé. Per aprene un contengut, cal que la lenga siá clara... I a dins lo cervèl una zòna del bilingüisme o plurilingüisme que pòt tractar un element quina que siá la lenga ; mai una lenga es valorizada, mai de lengas son encapadas e mai aquesta zòna se va afortir, renfortir ! Aital ! Vertat qu'aicí fòrça mond èran bilingües (occitan-francés), mas sens o saber e amb una lenga qu'èra pas brica valorizada (per pas dire mespresada e tractada de patés !) ... L'Estat-Nacion nos a enganat ! Las doas nocions son pas del meteis òrdre ! La nacion es una comunitat culturala ; la lenga es diversitat, innovacion. Lo monolingüisme a pas res de natural ; cada enfant a una capacitat plurilingüistica... Per bastir lo bilingüisme, per aprene de lengas, cal aimar las lengas, las valorizar.

L'enfant es d'un luòc ; es pas fòra sòl ! I a pas cap de benifici a pèrdre de sa subtància, de son identitat, e degun pòt pas empachar, per fòrça, qualqu'un a parlar pas sa lenga !

França manquèt, mai d'un còp, l'ocasion, e l'astre, del bilingüisme o plurilingüisme, segur ! Uèi, nos demòra un plan bèl camin de far !... P. Escudé crei que « òc ! se pòt tornar trobar un bilingüisme aürós » !

Alara cossí se fa que los responsables de l'ensenhament sàpian pas tot aquò ? Cossí e perqué ? Perqué una tala politica lingüistica ? Pas per de rasons lingüisticas de tota manièra... demòran las rasons politicas...

Centre Presse, 2019


Florian Vernet : presentacion de la tresena edicion del 'Dictionnaire grammatical de l'occitan moderne'

Vinha

En 2020 sortissiá a las Premsas Universitària de La Mediteranèa (PULM) la tresena edicion del Dictionnaire grammatical de l'occitan moderne de Florian Vernet.

Prefaci de Frederic Mistral a 'La pauriho' de Valèri Bernard (1899)

paurilha

En 1899 sortissiá a Marselha lo libre La pauriho de Valèri Bernard amb un prefaci de Frederic Mistral.

Los Païses Basses e Danemarc mandaràn a Ucraina de F-16

F-16C

Dimenge 20 d'agost de 2023, Mark Rutte, primièr ministre neerlandés, anoncièt que de F-16, avion de combat de concepcion estatsunidenca, serián mandats a Ucraina per los Païses Basses e per Danemarc.

Agricultura : per estalviar l'aiga, lo palhatge

Palhatge dins un òrt

Aurelian Chaire dins l'enscastre de sos estudis en agricultura anèt trabalhar en Casamança. Dins l'edicion del 11 al 17 d'abril de 2014 del jornal La Setmana, presentava la tecnica del palhage.

Subre lo festenal de l'universitat Joan Jaurés 'L'Occitan fa punk' de 2022

L'occitan fa punk, Tolosa, 2022

Dins son edicion de novembre de 2022, lo jornal de la comuna de Tolosa, À Toulouse presentava lo festenal L'Occitan fa punk.