Un article de Gui Matieu dins Lo vira solelh numèro 51, 2016.
Lo musèu Carnavalet o l'istòria de París en eiretatge. Sos aquest nom un pauc enigmatic s'escond lo mai parisenc dei musèus de la capitala. Dogan dei musèus municipaus, Carnavalet a per vocacion de faire conéisser l'istòria de París, dempuèi leis originas lei mai luenchas (una piròga preïstorica data de 4600 avant J.C.) fins a l'ora d'ara e sos leis aspects lei mai variats.
Istoric per esséncia, Carnavalet es pasmens un musèu d'art que presenta mai que mai d'òbras originalas, fidèlas a l'engèni pròpri de París.
Lo roman de París.
Dins un cadre arquitecturau remirable (dos ostaus particulars dau Marais), lo roman de París se debana au fiu d'un centenat de membres e de jardins colorats onte creisson aperaquí mila espècias vegetalas. A travèrs lei decòrs recostituits dau sègle XVII au sègle XX, lo visitaire pòu, coma li agrada, segre l'evolucion deis interiors parisencs, se banhar dins l'istòria dei revolucions - de la Revolucion francesa a la Comuna de París - mai perèu d'intrar dins l'intimitat de Parisencs illustres : imaginar per exemple la marquesa de Sévigné assetada a son burèu lacat chinés, escrivent sa famosa correspondéncia, o encara Marcel Proust dins sa cambra entre son liech de laton e sa pichòta taula tapada de plumas, d'encre e de quasèrns.
La proximitat deis òbras d'art, l'estacament que se ven crear amb lei personalitats de despariers mitans intellectuaus, politics e artistics de la capitala, l'emocion suscitada per lei scènas istoricas, fan tota l'originalitat d'aquèu musèu e li conferisson una atmosfèra unica, aquela de la Vila lume tot de lòng dei sègles.
Un musèu, dos ostaus.
L'idèa d'un musèu consacrat a l'istòria de París s'impausèt sos lo Segond Empèri, dau temps qu'una gròssa part dau còr istoric de Paris dispareissiá sos la trenca deis desmolissaires. En 1866, a l'estigacion dau baron Haussmann, la municipalitat de París se portèt aqueror de l'ostau Carnavalet per li assostar l'institucion novèla. L'edifici, bastit en 1548 e remanejat au sègle XVII per Françés Mansart, èra estat la demòra de la marquesa de Sévigné de 1677 a 1696.
Lo musèu durbiguèt sei pòrtas en 1880. Agrandit mai d'un còp, occupa perèu dempuèi 1989 l'ostau Pelletier de Saint Fargeau, edifici vesin bastit en 1688 per Pierre Bullet. Son aranjariá, l'una dei doas darrièras que subsita dins lo Marais, restaurada en 2000, assosta lei colleccions preïstoricas e gallo-romanas.
De colleccions a l'infinit.
Amb aperaquí 600 000 pèças repartidas dins mai de 100 membres, Carnavalet acuelhís l'ensems mai important dei colleccions de la Vila de París d'òbra d'una granda diversitat onte se costejan vestigis arqueoligics, vistas dau París d'autrafes, maquetas de monuments ancians, ensenhas, ensems decoratius que vènon d'edificis dispareiguts, scènas istoricas o anecdoticas, retrarchs de parisencs illustres, sovenirs d'òmes celèbres o testimònis de la vida vidanta, amb un ensems unic sus la periòda revolucionària. En mai dei colleccions expausadas de lònga, lo musèu conserva perèu una collecccion d'art grafics - que recampa d'importants fons de dessenhs, estampas, fotografias e afichas - amb un remirable cabinet de numismatica, totei dos accessibles sus rendetz-vos.
Carnavalet, conservatòri dei grands decòrs parisencs.
Enterin que lei bastiments dau musèu evòcan cinc sègles d'arquitectura parisenca, una seguida de decòrs complets, raduchs d'edificis destruchs o transformats, presenta l'evolucion deis interiors de la capitala dau sègle XVII au sègle XX.
Datant dau sègle XVII, lei salons dichs La Rivière prenon valor de simbòl per èstre estats lei premiers decòrs desplaçats puèi remontats dins un musèu, e aquò tre 1878, avant l'invencion dei period rooms, e conferisson sus aquò a Carnavalet un ròtle precursor. Aquelei bòscs e plafonds pintats venián de l'ostau de la plaça Reiala (a l'ora d'ara plaça dei Vòsjas) que l'abbat La Rivière faguèt refaire per l'arquitècte François Le Vau e lo pintre Charles Le Brun, quand ne faguèt l'aquisicion en 1652.
Lo darrier grand decòr que fuguèt instalat, en 1989, es l'espetaculària sala de bal Art Déco que ven de l'ostau de Wendel, pintada en 1925 per José Maria Sert (perpetuant ansin la tradicion e l'originalitat de Carnavalet).
Gui Matieu
