Aquí çai-jos une entrevista publicada dins la revista À Toulouse de decembre de 2018 ont lo comedian Laurenç Labadie presentava la pèça Je ne parle pas occitan en public que sa companhiá Lilo Théâtre jogava en vila.

« Una lenga pel plaser »

Presentatz una pèça que se ditz : Je ne parle pas occitan en public. Qual es que gausa pas parlar ?

A l'origina de l'espectacle i a un trabalh de collectatge fait en Peiregòrd i a mantuna annada. Los autors i trapèron la matèria per escriure una pèça sus una femna que se demanda s'es legitima per parlar en òc. Es la situacion de mond que sabon un pauc parlar la lenga mas pas pro per o gausar far. De mond que se sentisson pas occitans mentre qu'es una cultura omnipresenta dins lor vida, que ne son a l'encòp al dintre e al defòra. Es la dobla question de l'identitat occitana e de la libertat de parlar aquela lenga coma volèm o coma podèm.

E vos, quin es lo vòstre ligam a l'occitan ?

L'ausiguèri pendent mon enfança al campèstre, dins las Lanas, amb mos grands sustot. Mas es a 20 ans, a l'universitat de Bordèu, que decubriguèri que çò que se parlava en cò mieu èra una lenga e qu'aviá un nom. Foguèt una chòc.

Après aver començat de trabalhar coma agricultor, decidiguèri de venir comedian, e mudèri en Dordonha. Uèi, la lenga es al quotidian dins ma vida. Dins los corses de teatre que balhi e dins mon trabalh audiovisual : realizi de vidèos, fau de doblatge e fòrmi de comedians, locutors o non, a aquela practica en òc. Trabalhi a fargar una dinamica de professionalizacion. En 2012 per un casting de doblatge i aviá pas qu'un detzenat de comedians que nos respondiá. Ara son entre 50 e 100.

Avètz totjorn volgut èsser dins aquela logica de transmission, de la lenga e del mestier ?

Ai tostemps pensat qu'èsser artiste, es transmetre. Aquò me permet d'èsser en contact amb la joventut, e me regali. Aital l'occitan pòt tanben venir un aisina d'espelida pel mond. Ieu se parli en òc es primièr per me far plaser, pas per defendre qué que siá. I a una dolor – legitima – ligada al tractament infligit a aquela lenga. Mas la vòli pas sacralizar e pensi que podèm aver plaser a s'amassar, a escambiar en occitan sens pensar al passat. Defendi una idèa de resiliéncia per apasimar las violenças subidas dempuèi l'Edat Mejana.

Puèi bon, l'umanitat existiguèt mai de temps sens mots qu'amb. La lenga, aquò's pas tant important.


Max Roqueta e lo roman

Mièja-Gauta

Lo tèxt çai-jos es extrach de la plaqueta de presentacion de la mòstra : Max Roqueta, la libertat de l’imaginari, que se debanèt en 2014 e 2015 a Montpelhièr.

Joan B. Seguin : critica del libre de Robèrt Lafont 'Renaissance du Sud'

Renaissance du sud, Robèrt Lafont, Gallimard

En 1970 sortissiá lo libre de Robèrt Lafont Renaissance du Sud. Essai sur la litteratura occitane au temps de Henri IV.

Votacion del Parlament Europèu per melhorar la mobilitat electrica

Lògo recarga electrica

A la debuta del mes de julhet de 2023 lo Parlament Europèu votèt per l'adopcion de règlas novèlas per fin de far créisser lo nombre de las estacions que permeton de recargar los veïculs electrics. Las novèlas disposicions preveson tanben de ne facilitar l'usatge.

Ives Roqueta sus Frederic Mistral

Tresor

Un article de Ives Roqueta (junh de 1998). Sorsa : Lo Lugarn numèro 86/87, 2004.

Provença : la comuna de La Seina comunica en occitan

La Seina

La vila de La Seina en Provença sul sieu site internet presenta cada mes dins la seccion D'aquí un article en occitan.