Detalh d'una carta postala de la correspondéncia entre Marius e Elisa Coutarel
Dins lo sieu magazine del mes de genièr de 2019 la vila de Montpelhièr informava sus la valorizacion entrepresa pels archius de la comuna de la correspondéncia entre Marius e Elisa Coutarel.
Elisa e Marius dins la Granda Guèrra
Entre 1914 e 1919, Marius e Elisa Coutarel, natius e estatjants del Clapàs, se faguèron de braves corrièrs. Uèi son accessibles e consultables sul sit dels Archius municipals de Montpelhièr. Totas aquelas cartas postalas testimònian de la vida al front, mas tanben de la ciutat clapassièra cabussada dins los torments de la Granda Guèrra.
« Cara femna mieuna, siái a Canas desempuèi aqueste matin, anam partir dins qualques oras que te sabi pas ont... Te fagues pas de làgui per ieu que risqui pas res pel moment, tu e mai que mai Clamença portatz-vos plan. Un brave adieu a totas doas... ».
Quand escriu aquestas pauras linhas, lo 6 d’agost de 1914, Marius Casimir Guilhèm Coutarel ten 29 ans. Es geissièr de profession e viu amb sa femna Elisa e sa filhòta Clamença al 18 carrièra Belmont al Clapàs. Mobilizat desempuèi lo 2 d’agost, es incorporat desempuèi pas que tres jorns al 341en regiment d’infantariá a Marselha. Es dins aquel borbolh d’incertesa e de gaujum dels primièrs jorns de la Granda Guèrra qu’escriu una de las primièras cartas postalas, a l’ora d’ara servada al dintre dels Archius municipals de Montpelhièr.
De precioses escambis epistolars
Marius que jonhèt lo front fin d’agost de 1914 e que foguèt nafrat a l’espatla per un asclat d’obús pròche Verdun al mes de setembre, puèi el que foguèt signalat desaparegut, quitèt pas jamai del temps de las mesadas de guèrra de consignar amb la cara femna d’una escritura simpla e de còps maladrecha mas de longa esmoventa, las realitats de la vidassa al front e d’aquelas que s’i mènan « al detràs ».
Per sos escambis epistolars, los dos esposes causisson de cartas illustradas que se propagan segon los gostes e biaisses d’un còp èra, los messatges que fan la part brava a l’esperit de revenge, l’umor bellicosa, l’evocacion de l’amor, o l’espèr de victòria... Iconografia uèi un pauc passada de mòda, preciosament servada pels diferents sòcis o amics de la familha abans que de cabussar dins la desmembrança e d’acabar a la favor d’una mudason sus un trepador del Clapàs.
Istòria d’un salvament
Es la curiositat d’una passanta, Gilda Vicart, pivelada d’istòria e tocada sul pic per aquesta fresca de familha esmoventa, que va permetre a l’ensemble d’aqueles documents que devián èstre destrusits, de beneficiar d’un vertadièr « salvament ». Notadament a la favor d’una donacion al benefici dels Archius municipals del Clapàs, oficializada lo 9 de novembre passat.
L’ensemble d’aquesta correspondéncia, numerizada (fons 33 Fi) es a l’ora d’ara accessibla al public. Retrach d’una epòca, d’una familha, mas tanben de Montpelhièr, brava vila de garnisons, confrontada a l’arribada dels refugiats, dels nafrats, dels presonièrs de guèrra e sotmesa a las rigors de las restriccions e del racionament. Retrach egalament d’un parelh, imortalizat tals de fringaires legendars, dins la fòrça de son sentiment mutual e l’impaciéncia de sas retrobadas.
Sorsa : magazine de la vila de Montpellièr (genièr de 2019).
