Après la mòrt d'Ives Roqueta (4 de genièr de 2015), Ivon P. en omenatge, publicava sul site de l'IEO d'Avairon lo tèxt que seguís.

Ives Roqueta, sèm orfanèls...

Ives Roqueta... Plantat solid dins las sèrras rojas del Camarés, òm l'auriá volgut indestructible, tant sa preséncia èra evidenta, indispensabla, calorosa, rasseguranta... La mòrt lo nos panèt lo dimenge 4 de genièr de 2015... Per nos consolar direm qu'a fach, e plan fach, son trabalh, totjorn e pertot a la rega, en plena laurada o sus la talvera ; qu'a plan respondut a la question que nos pausava un jorn a Rodés : « Qué fau, ieu, de la lenga qu'ai recebuda ? »

L'òme Ives Roqueta es multiple, susprenant, sovent ont òm l'esperava pas, mas totjorn generós, plen d'umanitat, d'amor de la vida, lo sorire mostachut e la votz embelinaira. Es d'aquel òme que no'n sovenèm uèi...

Un autre còp, caldrà parlar del militant, de la plaça, considerabla, que tenguèt dins lo moviment e las associacions occitanas. Viure, Ventadorn, Òc, Volèm viure al país, IEO, CIDO, Calandretas, Larzac e Carbonièrs de La Sala...

Nos demòra l'òbra, una de las mai importantas. Ives Roqueta es un poèta, un escrivan de tria, e un diseire de primièra. Un escrivan total, que tot es digne d'èsser escrich. De legir e tornar legir...

Amb sa femna Maria Roanet, son fraire Joan Larzac e sa familha, que pòdon pas èsser desseparats aqueles, Ives Roqueta es l'òme de tres luòcs.

Seta, un paire als camins de fèrre, una maire especièra, Seta, la vila de naissença (29 de febrièr de 1936), de l'adolescéncia, de l'amistat prigonda amb Pèire Francés. Sèta, la vila de Valéry e de Brassens, lo pòrt que dobrís sul mond...

Besièrs, la vila ont nasquèt la companha de sa vida, lo Besièrs del camèl, del vin e de sas crisas, lo Besièrs del chaple de la Crosada, ont faguèt lo professor de letras...

La Sèrra de Camarés, doblament. A 6 ans, pendent la guèrra, los parents meton l'enfant a l'abric a cò del pepin e de la mameta. La Sèrra, la bòria dels grands, tèrra roja d'Avairon del sud. Lo temps de l'escòla, l'encontre d'Estòqui e dels Ponteses. Tornamai La Sèrra, a l'ora de la retirada amb Maria Roanet... Lo país de las estatuas menirs, « dieusses primièrs »...

Un agach de compassion e la pluma trempada al prigond del còr... Per Ives Roqueta, los pus grands son los pus umils, los pus pichons. E mai dins de causas que pòdon semblar marridas i a totjorn quicòm de pus grand, l'umanitat...

Coma aquela plançonièira e ortalana que cantava a la messa amb sa votz « redonda e blua », e que deviá se rasar la barba e tornar menar a l'ostal, dins sa carriòla, « son paire bandat a mòrt coma un Noè », « amb pel ventre la paur panica del jutjament e de l’infèrn ». L'ordinari del mond...

Ives Roqueta, escriveire public pels « carretièrs jornalièrs pastres varlets de bòria / caratges doblidats esperduts renegats / òmes dels vilatges esconduts / dins un temps que vòl pas / que pòt pas espelir »... « òmes que sabon tot sens aver ren legit / que lo libre del temps que fai »...

Son biais a el d'escriure... Sens cap de pietat pels artificièrs ni pels rodaires d'arabescas. De son mestièr un còp ne parlèt aital : « Quand escrives siás sol... Òm escriu çò qu'òm pòt, coma òm pòt, çò qu'òm es fotut d'escriure, dins las circonstàncias, los encontres que nos fan... »; « Dins una societat malauta, l'escrivan se situa fàcia al mond coma es e coma l'avèm dins lo cap... » ; « Un escrivan escriu pas per far cambiar las idèas, mas per far bolegar las idèas... »

Dimècres 7 de genièr a Camarés la glèisa èra plena, e la ceremonia sens cap de paraula de tròp. Simpla, cargada de fe... abans « la darrièra palada de tèrra » dins lo « cementèri vièlh de la vila »... L'espèr es testarut e es pas escrich lo darrièr mot...

I.P. sus ieo12.org lo 11/02/2015


Pedagogia : 'Enfanças'

En 2012 lo Centre Regional de Documentacion Pedagogica (CRDP) de l'acadèmia de Montpelhièr publicava un document a destinacion dels joves lectors Enfanças.

Sul libre 'Poesia catalana del sègle XX' - Robèrt Lafont - 1965

poesia

En 1963 sortissiá lo libre Poesia catalana del sègle XX. Robèrt Lafont ne faguèt la critica dins la revista Letras d'òc.

Union Europèa : ajudas a la infrastructuras de transpòrt

Ralh ferroviari

Lo dijòus 22 de junh de 2023 la Comission Europèa comunicava sus la politica de l'Union en matèria de transpòrt. Son 6,2 miliards d'èuros que seràn investits dins las infrastructuras.

Critica del libre 'École, Histoire de France et Minorités nationales'

Ecole, Histoire de France et Minorités nationales, Napoleon Bonaparte

Critica per Romieg Pach del libre de Claude Gendre e Françoise Javelier : École, Histoire de France et Minorités nationales (Fédérop, 1978)

Las lengas de l'Union Europèa

En 2013 sortissiá lo libre de Jaume Corbera Pou, La Unió Europea, un mosaic lingüístic. Dins lo jornal La Setmana numèro 1001 Joan-Claudi Forêt ne fasiá la critica.