Ostal

Lo recuèlh Contes del meu ostal de Joan Bodon sortiguèt en 1951. Aquí çai-jos lo primièr d'aqueles contes ont en guisa de presentacion l'escrivan presentava lo sieu ostal.

Lo meu ostal

La Revolucion s’acabava, la Republica se morissiá. Bonaparta se batiá en Egipta. Es alara que se bastiguèt lo meu ostal.

Lo pagés que lo faguèt bastir, un òme de la miá raça, teniá encara per las idèas nòvas : per la Republica e la Constitucion. Volguèt que sus la fenèstra lo peirièr engravèsse sul lindal : AN VII – R. F. Mas lo peirièr per escandalizar pas lo mond que passarián tustèt pas gaire sul cisèl. Aital las letras se vesián pas tròp e lo pagès siaguèt content quand mèmes.

La pagesa teniá ela per lo Rei e per la Religion. Quand l’ostal siaguèt bastit, la brava femna en secrèt faguèt sonar lo curat, un ancian curat refractari e bartassièr qu’aviá escapat a la Terror en se vestiguent de pairolièr. Arribèt un ser amb l’esparsor. Benesiguèt tot l’ostal, marmonava de latin. Mas l’ase del pagés, que el tanben coma son mèstre aimava pas lo latin, ni los capelans, sortiguèt lo cap pel fenestron e bramèt : hi han... hi han tant que lo curat siaguèt aquí.

Lo paire del pagés, en secrèt el tanben, se n’anèt veire lo sorcièr dins l’Albigés, del costat de Montirat. Quand tornèt, lo paure vièlh portava una sorcelariá dins un botelhon de veire negre tapat de siure e cachetat de sofre. La nuèch aquel papeta s’arrapèt sus la teulada e clavèt amb de mastic de fontanièr, contra la chimenèia, lo botelhon de la sorcelariá. Aital lo meu ostal se trobèt a l’abric de las trèvas e dels missants còps d’uèlhs.

Mas Bonaparta prenguèt lo poder, lo sonèron Napoleon. Lo filh del pagés partiguèt per de guèrras luentanas. Quand tornèt se maridèt e crompèt una pendula amb doas aglas de coire, una de cada part del quadrant.

Napoleon cabussèt en Russia, la pendula pr’aquò demorèt a la cambra. Lo Rei dintrèt a París e la pagesa qu’èra venguda mameta plantèt dins l’òrt un pè de liri que floriguèt color de l’aur...

Aital las annadas passèron, annadas de patz, annadas de guèrra, reis, republicas, emperadors. Lo meu ostal pr’aquò teniá còp. Los vièlhs morissián mas los joves se maridavan, de nòras venián. Tot còp caliá batejar o far prègadieus...

D’uèi un sègle e mièg a trescolat, lo meu ostal se demolís. Lo liri color d’aur a secat dempuèi un brieu. La pendula de las aglas repàpia e pica pas pus. La darrièra grèla bresèt lo botelhon de la sorcelariá. Es a pro pena se sul lindal revolucionari las letras se pòdon legir. Cap d’ase passa pas mai lo cap pel fenestron e la benediccion del curat refractari a perdut son poder.

Lo meu ostal se destrantalha coma se destrantalha la miá lenga e coma s’arroïna lo Roergue vièlh.

Deman caldrà tornar bastir. Mas al nom de quina fe las parets seràn benesidas ? Quina revolucion marcarà lo seu signe sul lindal ?

Ieu sabi pas res, vòli pas res saber. Ai reculhit aqueles contes, los ai sarrats dins un libron que portarai dins la nuèch sorna a l’amagat dins l’ostal nòu.

Lo mespresaretz aquel libre : se vos desplai lo cramaretz. Benlèu al trast amb las iranhas lo daissaretz a se languir. Pr’aquò se un filh de la miá tèrra a la velhada lo legís serai pagat de la miá pena, serai content, ieu me sufís.

Bodon Joan

Sorsa dels tèxt : Contes del meu ostal, Joan Bodon, 1951.


Critica del libre 'École, Histoire de France et Minorités nationales'

Ecole, Histoire de France et Minorités nationales, Napoleon Bonaparte

Critica per Romieg Pach del libre de Claude Gendre e Françoise Javelier : École, Histoire de France et Minorités nationales (Fédérop, 1978)

Prefaci de Frederic Mistral a 'La pauriho' de Valèri Bernard (1899)

paurilha

En 1899 sortissiá a Marselha lo libre La pauriho de Valèri Bernard amb un prefaci de Frederic Mistral.

Croàcia passa a l'èuro e intra dins l'espaci Schengen

Membre de l'Union Europèa dempuèi 2013, Croàcia emplega dempuèi aqueste 1èr de genièr de 2023 l'èuro coma moneda. De pèças novèlas son donc intradas en circulacion.

Edicion occitana : la situacion en 1979

Un molon de libres

En 1979 la revista Aicí e ara publicava un article de l'editor Jòrdi Blanc sus l'edicion occitana.

Suls rapòrts entre la lenga occitana e la lenga francesa

Langue d'oïl contre langue d'oc

En 1979 dins la revista Aicí e ara, Francés Pic presentava lo libre de Michel Baris, Langue d'oïl contre langue d'oc