Aquí çai-jos dos tèxtes eissits dels actes del congrès de toponimia d'Aush que se debanèt en 2007.

Prefaci de Patrici Pojada

Los noms de lòcs son una part del patrimòni cultural e lingüistic. Los servar e los far servir dins la lenga pròpria del país es una necessitat coma ja o precisava lo Conselh d’Euròpa, dins un tèxt del 7 d’octobre de 1981, que preconizava « l’adopcion progressiva, se s’escai conjuntament amb la denominacion venguda usuala, de las formas corrèctas de la toponimia, a partir dels lengatges originals de cada territòri ».

Conscienta de las jògas importantas que i a a salvagardar e promòure la toponimia regionala, la Region Miègjorn-Pirenèus organizèt en 2003 una jornada sul tèma Toponimia e aprofeitament del territòri. Foguèt l’escasença de far conéisser unas experiéncias que concernissián de lengas minorizadas e de menar una reflexion sus de vias a seguir.

Qualque temps apuèi, a la tardor de 2007, lo collòqui que se debanèt a l’Ostal del Departament de Gèrs, a Aush, n’es, d’un biais, l’esperlongament e l’aprigondiment. Organizat cotria per l’IEO (Institut d’Estudis Occitans) e lo CROM (Centre de Ressorsas Occitanas e Meridionalas), aquelas doas jornadas permetèron, al còp, de soscar als metòdes de la toponimia e de presentar d’experiéncias concrètas en Occitània (dels Alps als Pirenèus, coma auriá pogut dire Mistral, en passant per Lemosin) e dins d’autres territòris ont se parlan de lengas diferentas del francés : Bretanha, Euskadi nòrd, Catalonha del Nòrd.

Los esfòrces per organizar aquel collòqui se faguèron pas de bada. A penas qualques meses son passats que ja las seguidas apareisson. D’efièit, lo CROM e l’IEO venon d’editar e difusar, en particular amb lo sosten del Conselh regional de Miègjorn-Pirenèus e del Conselh general de Gèrs, un document practic destinat a sensibilizar las comunas e las collectivitats localas sus las possibilitats d’accions en matèria de toponimia e de senhalizacion bilingüa. La Region sosten tanben la publicacion del primièr repertòri toponimic de Miègjorn-Pirenèus que porgirà, per cada comuna, la forma occitana del nom e la siá prononciacion. La reflexion es avançada, la matèria es prèsta a èsser utilizada, los fondaments d’un trabalh de fons son establits. Desirem, ara, que totes aquestes primièrs trabalhs tengan lor promessa e permetan d’anar mai luènh sus la via de la dignitat de la lenga occitana e de la siá socializacion.

Patrici Pojada

Extrach de la contribucion de Patrick Sauzet

Tornarai insistir en conclusion sul fach que la recuperacion occitana de la toponimia es pas un calhament, mas una remesa en movement. Es lo sens de la publicacion del repertòri practic de Patrici Pojada. La remesa en movement demanda l’exigéncia, l’esfòrç e la qualitat mas deu evitar los escuèlhs dels integrismes, que sián etimologics coma localistas. La toponimia es un bon simbòl de l’occitanisme, que demanda de longa de gerir la tension creatritz entre identitat locala e apartenéncia larga, entre present viscut e istòria mai o mens recenta, entres sciéncia e socializacion. Lo punt mai important es que l’atencion a la toponomia, lo restabliment o l’establiment de la forma grafica classica dels toponims, an pas de sens en defòra d’un projècte global de sosten e de promocion de la lenga occitana. Es inutil de restablir La Bastida del Vèrn per Labastide de Vert se degun sap pas çò qu’es un "vèrn" e una "bastida". Es inutil d’afichar “Tolosa” a costat o a la plaça de "Toulouse" s’es legit tò-lò-zà e percebut coma de latin. Lo restabliment de la toponimia (amb son simbolisme fòrt del fach que "cobrís l’espaci") pòt pas èsser un substitut de politica linguistica e de vida linguistica. Al contrari es una escomessa e un engatjament a remetre la lenga occitana al centre de la vida sociala dels païses d’òc.

Patrick Sauzet


Sus Joan-Maria Petit (1941-2020)

Joan-Maria Petit

Un article de la Federacion dels Ensenhaire de Lenga e de Cultura d'Òc publicat après l'anóncia de la mòrt de Joan-Maria Petit en agost de 2020.

Suls rapòrts entre la lenga occitana e la lenga francesa

Langue d'oïl contre langue d'oc

En 1979 dins la revista Aicí e ara, Francés Pic presentava lo libre de Michel Baris, Langue d'oïl contre langue d'oc

Los Païses Basses e Danemarc mandaràn a Ucraina de F-16

F-16C

Dimenge 20 d'agost de 2023, Mark Rutte, primièr ministre neerlandés, anoncièt que de F-16, avion de combat de concepcion estatsunidenca, serián mandats a Ucraina per los Païses Basses e per Danemarc.

Joan B. Seguin : critica del libre de Robèrt Lafont 'Renaissance du Sud'

Renaissance du sud, Robèrt Lafont, Gallimard

En 1970 sortissiá lo libre de Robèrt Lafont Renaissance du Sud. Essai sur la litteratura occitane au temps de Henri IV.

Vidèo : entrevista de Maria-Joana Verny

M.-J. Verny

L'entrevista de Maria-Joana Verny (FELCO) per Marius Blenet (França 3). Genièr de 2017.