Arpa

Sagèl de Guilhèm VIII, senhor de Montpelhièr (sègle XII)

En març de 2018 dins sa revista mesadièra la vila de Montpelhièr comunicava en occitan.

L'arpa del Senhor Guilhèm

Una arpa que data del sègle XIIen es estata reconstituïda a partir d’un sagèl, aquel de Guilhèm VIII, senhor de Montpelhièr, conservat als archius comunals del Clapàs. Un projèct menat pel CIMM, Centre internacional de las musicas medievalas.

Vaquí una brava aventura menada per d’unes pivelats que faguèron renàisser un instrument de musica de l’Edat Mejana. Simbòl del ric patrimòni cultural de Montpelhièr, d’una musica que passèt lo temps fins a nosautres e testimònia, notadament amb un nombre important de laütièrs, que la musica es sempre fòrça viva al Clapàs.

L’istòria comença al Servici dels archius comunals que se garda lo sol exemplari conegut d’una bulla de plomb dels Guilhèm, senhor de Montpelhièr. Aqueste sagèl, ligat per una cordilha a una carta manuscricha, dona de veire l’iconografia originala del senhor Guilhèm VIII de Montpelhièr representat d’un caire coma un cavalièr d’armada e de l’autre caire, coma un poèta que tòca d’arpa. E es aquesta arpa del sègle XIIen modelada sul sagèl de metal que ven d’èstre reconstituida.

A l’origina d’aqueste projèct Gisèla Clement, fondatritz del CIMM (Centre internacional de las musicas medievalas – Del cèl a las talvèras).

« La Vila de Montpelhièr sostengèt aqueste projècte d’arqueo-laütariá per sa dimension istorica excepcionala. Aquesta reconstitucion a l’identic de l’arpa del sagèl de Guilhèm VIII es una brava escomesa tecnica. Poèta e òme de letras, pivelat d’art, amic e protector dels trobadors, Guilhèm VIII, senhor de Montpelhièr aviá, tre 1181 proclamat la libertat d’ensenhament sens distinccion d’origina » çò ditz Felip Saurel, conse del Clapàs, president de Montpelhièr Mediterranèa Metropòl.

Aquesta arpa es estada reconstituïda per cinc laütièrs dins l’encastre d’un talhièr del CIMM dirigit per Ives d’Arcizas, factor e especialista de las arpas ancianas, organizat pendent dètz jorns en mai passat a Sant Guilhèm del Desèrt. E l'arpa de tretze còrdas, que la colomna es nauta de 65 cm, facha de fusta de vèrnhe flòtat, serà utilizada dins l’encastre del CIMM pels musicians professionals del temps dels concèrts e festenals e pels estudiants en formacion.


Suls rapòrts entre la lenga occitana e la lenga francesa

Langue d'oïl contre langue d'oc

En 1979 dins la revista Aicí e ara, Francés Pic presentava lo libre de Michel Baris, Langue d'oïl contre langue d'oc

Prefaci de Felip Gardy a 'La quimèra' de Joan Bodon (1989)

La Quimèra

Per sa reedicion en 1989, las Edicion de Roergue accompanhava lo libre de Joan Bodon d'un prefaci de Felip Gadry.

Tolosa : centre d'excelléncia de l'OTAN dedicat a l'espaci

Espaci

Al mes de julhet de 2023 se dubriguèt a Tolosa un centre d'excelléncia de l'OTAN dedicat a l'espaci.

Viure 1965 : Revolucion Occitana

La revista Viure fondada en 1964 foguèt pendent un desenat d'ans lo luòc d'expression privilegiat per la critica, las analisas, l'expression d'una pensada occitana liura.

Teatre : 'Geronimo' d'André Benedetto

Lo Geronimo de Benedetto

En 1974 André Benedetto montava la pèça Geronimo, los redactors de la revista Revolum dels mes de genièr de 1975 ne rendián compte.