Pròsas geograficas
Detalh de la cobèrta del libre 'Pròsas geograficas'

Prefaci de Joan-Maria Petit a Pròsas geograficas de Jòrgi Reboul (Vent Terral, 1985)

I a mai de cinquanta ans que Jòrgi Rebol nos apèla a viure « a coar dubèrt » dins son marselhés ruscós e drud. Mai de cinquanta ans que del meteis pas escarra sens bestorns un camin que de Provença mena a sos òmes e a sas femnas, l’agachant dins los uèlhs, lo remandant a la liberacion de totes.

Cercar dins lei reboliments
lo pauc tant pichon siegue
Que s’encapita lo mai
a l’ardent voler

(Anar luenh, Pròsas, 1931)

Lampa ! monta ! monta ! Ti laisses pas calar
emplana-te per viure testarda

(L’aronda, Pròsas, 1977)

Amb aquèlas Pròsas geograficas la cronologia es fin finala segondària pr’amor que lo meteis agach las atraversa amb la meteissa segurança de lo que fa totjorn sens trantalhar l’encambada primièra, del band de la lutz franca que se lèva.

Jòrgi Rebol manda un agach que va luènh, trop luènh per èsser « recuperable » e los devocioses de tot band an renonciat despuèi de temps a lo botar de ginolhons dins sas capèlas :

Mi sòbri
de la raça dei pòrcs sanglièrs

(La vièlha voliá jamai morir, Pròsas)

Jòrgi lo libertari lo cor de sang e d’aur

Dins una Provença onte los rites de clausura an longtemps justificadas totas las entrepresas de confiscacion, Rebol es estat un dels sols contemporanèus a marcar lo territori en termes d’endevenidor. Sa mesura e son espèr son los de l’òme levat e coma per totes los eretics sa fe es raïanta e contagiosa.

Preséncia despertada, pesuga de questions e de revelaments, parla pas d’amor, de Tèrra e d’òmes qu’en se donant en plen, amb coratge e testarditge, lèst a pagar lo prètz fort de l’espèr.

Dins lo caminament rocassut de l’escritura e de la pensada troba las acorchas de lo que sap totjorn ont vol arribar. Es pas la pena de rementar aicí coma aquò siaguèt fach (de luènh o de pròche) de parentèla amb los surrealistas o Valéry. Tot es clar a la partença coma a l’arribada e fins al jòc de l’antifrasi. Aquo vòl pas dire que tot siá simple.

Dins tota pojada i a un jutjament critic de l’espaci. Lo de l’escritura de Rebol es eternament conquistat sul silenci o sus l’armast poetic. S’es mostrat plan abans ieu çò que l’òbra d’aqueste poeta pòrta de novèl. Es per natura fonsament novelària. Es mai que mai unenca. Aquelas pròsas alargan lo Terraire Noù dubèrt en 1937. Son aquelas d’un òme a l’escota d'aquel temps multiple e en dialòg perpetual amb el. Pèças de circonstància d’unes diran, per una part, Rebol es passat mèstre dins lo genre onte mantuns se son copats las dents. Privilègi de grand poeta de segur !

Recebi despuèi un vintenat d’ans, regularament, de tròces anacronics d’aquel « puzzle », manescriches o estampats, escambi al còr d’una amistat exigenta d'èsser tot plen frairenala.

Dins los passes de Rebol que me o demandava ai tornat faire sos camins tornant escriure en francés ço que siaguèt pensat en òc. Sabi, ara, d’un biais segur qu’una part de nòstre onor poetic e occitanista se sòna Jòrdi Rebol.

Joan-Maria Petit


Lo site de René Merle : Remembrança

Illustracion, site de René Merle

René Merle es actiu dempuèi las annadas setanta al còp coma escrivan, cercaire o militant. S'interessèt notadament a l'accion occitanista e a la lenga occitana. Publica sus un site dedicat la frucha de son trabalh.

Los archius dels Amics de la lenga d'òc son al CIRDÒC

Fons Amic de la lenga d'oc

En octobre de 2017 los archius dels Amics de la lenga d'òc, l'antena parisenca del felibritge, son intrats dins las colleccions del CIRDÒC.

La Comision Europèa presenta un plan per poder gerir una possible copura d'apovisionament de gas rus

Gas

Dimècres 20 de julhet de 2022 la Comission Europèa presentèt un plan d'urgéncia per fin de poder viure sens gas rus.

Sèrgi Viaule : critica del Libre 'Lo Mandarin'

Lo Mandarin

Al mes d'agost de 2020 sortiguèt en occitan traduch per Joaquim Blasco lo libre de José Maria Eça de Queiroz Lo Mandarin.

Sus Joan-Maria Petit (1941-2020)

Joan-Maria Petit

Un article de la Federacion dels Ensenhaire de Lenga e de Cultura d'Òc publicat après l'anóncia de la mòrt de Joan-Maria Petit en agost de 2020.